W innych artykułach szczegółowo omówiony był Desktop wraz z programami pomocniczymi. Teraz zajmiemy się GeoPaintem, programem służącym do tworzenia i obróbki grafiki.

GeoPaint to specjalizowany edytor graficzny, za pomocą którego z łatwością stworzysz czarno - biały lub wielokolorowy obrazek, plakat, ogłoszenie czy też rysunek techniczny. Jak przystało na program "chodzący pod GEOS-em", GeoPaint jest wybitnie prosty w obsłudze. Dzięki dużej ilości dostępnych funkcji oraz łatwości wprowadzania poprawek plasuje się w ścisłej czołówce programów graficznych dla C-64.

GeoPainta uruchamiamy w analogiczny sposób jak inne aplikacje systemu GEOS, poprzez podświetlenie danej ikony i przeholowanie jej na opcję OPEN, lub poprzez dwukrotne kliknięcie na tejże ikonie. Po wykonaniu którejś z tych operacji ukazuje się okienko z widniejącymi na nim funkcjami:

CREATE - tworzysz nowy rysunek. Po wpisaniu nazwy i wciśnięciu klawisza RETURN zostanie wczytany GeoPaint. OPEN - ponownie ukaże się pole dialogowe z widniejącymi na nim nazwami rysunków, które aktualnie znajdują się na dysku. Po wybraniu danego rysunku, należy jeszcze raz kliknąć na opcję OPEN. Jeżeli wczytywany dokument jest zabezpieczony przed skasowaniem, ukaże się wówczas komunikat informujący, że rysunek jest zabezpieczony przed wprowadzaniem zmian. Wprowadzanie poprawek do tak zabezpieczonego pliku stanie się możliwe po wybraniu opcji IGNORE. Opcja CANCEL przenosi nas do menu głównego.

Jak już wcześniej wspomniałem, tworzony dokument może być kolorowy (z użyciem standardowej palety szesnastu kolorów), lub też dwukolorowy (np. czarno - biały). Do przełączania pomiędzy poszczególnymi trybami służą opcje COLOR OFF i COLOR ON z menu OPTIONS.

Rysując w GeoPaint w trybie dwukolorowym możliwe jest wybranie dwóch kolorów podstawowych: koloru podkładu oraz kreski. Wyboru dokonujemy poprzez wskazanie strzałką (kursorem) na okienko informacyjne (dolna część ekranu) i kliknięcie na kwadracik symbolizujący dany kolor. Jeżeli obrabiany obrazek jest czarno - biały, i z jakichś przyczyn chcemy go pokolorować, to możemy to zrobić wskazując ikonę z napisem COLOR z pola narzędziowego, znajdującego się po prawej stronie ekranu. Teraz w okienku informacyjnym zamiast jednej belki z kolorami ukażą się dwie. Pierwszy, górny zestaw stosowany będzie do ustawienia aktualnego koloru tła, natomiast drugi - do kreski.

Przy rysowaniu w trybie kolorowym należy pamiętać, że komputer dzieli rysunek na małe kwadraty (matryce). Każda z tych matryc jest w stanie przechowywać informację o maksymalnie dwóch kolorach (kreski i podkładu). W związku z tym tworzony rysunek w niektórych miejscach ekranu może być maksymalnie dwukolorowy, a kolory te muszą być odpowiednio dobrane.

W życiu codziennym podczas sporządzania np. rysunków technicznych, wykresów funkcji czy też innych figur, nie raz korzystałeś z przyrządów kreślarskich. GeoPaint także oferuje szeroką gamę narzędzi i opcji znacznie ułatwiających rysowanie. Omówię teraz poszczególne z nich:

IKONA STRZAŁKI: na środku okienka roboczego widnieją cztery strzałki. Wraz z przesuwaniem myszki w żądaną stronę przesuwa się również okno robocze.

IKONA DEFINIOWANIA POLA EDYCJI: możliwe jest tutaj kopiowanie, przenoszenie oraz wycinanie zaznaczonego fragmentu rysunku. W celu wyznaczenia pola edycji należy przesunąć wskaźnik na ikonę z prostokątem wykreślonym przerywaną linią i nacisnąć przycisk. Pole to definiujemy tak jak w przypadku prostokąta.
IKONA OŁÓWEK, ODCINEK: po wybraniu jednej z omawianych ikon, kształt kursora zmieni się. Możesz teraz stawiać punkty lub rysować linie.
IKONA PĘDZEL: pozwala na wybranie jednego z czternastu kształtów pędzla.
IKONA SPRAY: czyli rozpylacz. Służy do zamalowywania określonym wzorem wybranych części rysunku.
IKONA KRANIK: jeżeli będziesz chciał wypełnić dowolnym wzorem / kolorem obszar zamknięty (np. okrąg), wówczas kliknij na ikonie przestawiającej kran i wskaż kursorem (teraz w postaci krzyżyka) żądany obszar (obiekt). Następnie wystarczy tylko nacisnąć przycisk.
IKONA PROSTOKĄT: jak sama nazwa wskazuje, przy pomocy tejże opcji możemy rysować prostokąty, przy czym mogą być one wypełniane lub puste. Aby wykreślić na ekranie dowolny prostokąt, należy ustawić kursor graficzny w postaci krzyżyka w wybranym miejscu ekranu i definiując w ten sposób lewy róg figury wcisnąć przycisk myszki. Podczas przesuwania kursora widoczne są aktualne kontury prostokąta. Ponowne wciśnięcie przycisku spowoduje zakończenie operacji definiowania współrzędnych figury i jej pojawienie się na ekranie.
IKONA OKRĘGI: j/w, lecz dotyczy okręgów.
IKONA GUMKA: jeżeli popełniłeś błąd, możesz go usunąć albo poprzez kliknięcie na ikonie UNDO, albo wykorzystując gumkę. Kursor graficzny zmieni się na kwadrat usuwający WSZYSTKO na czym się znajdzie. Aby skasować cały obraz należy wykonać podwójne szybkie kliknięcie na tej ikonie.
IKONA Z LITERKĄ "T": służy do rozpoczęcia pracy w trybie tekstowym. Po rozciągnięciu ramki, w jej lewym górnym rogu ukaże się pobłyskujący kursor w kształcie pionowej kreski. Teraz do tworzonego dokumentu można wpisać dowolny tekst. Podczas pracy można zmieniać kroje i odmiany czcionek. W celu korzystania z kilku czcionek należy zdefiniować oddzielne pola tekstowe. Ażeby zakończyć pracę w trybie tekstowym należy wskazać myszką inne narzędzie, np. ołówek.
IKONA LINIJKA: możliwy jest pomiar wielkości obiektu w calach (INCHES) albo w punktach (PIXELS).
WSKAŹNIK WZROU: czyli zestaw wzorów podkładu. Wybrany wzór ukaże się w lewym dolnym rogu ekranu i stanie się dostępny dla niektórych opcji narzędziowych, takich jak kran, rozpylacz, bądź wypełnione figury.

Poza narzędziami GeoPaint dysponuje oczywiście menu głównym. Pominę tu opis opcji z menu GEOS, gdyż są one analogiczne do tych z menu Desktopu, i przejdę od razu do...

MENU FILE

UPDATE: aktualizacja zapisu naszych "posunięć" do pliku z rysunkiem.
RECOVER: działa jak opcja UNDO z okienka narzędziowego, ale dotyczy zapisu danych na dysku.
RENAME: zmiana nazwy rysunku.
PREVIEW: zobrazowanie całego rysunku w pomniejszeniu. Powrót do normalnego trybu pracy nastąpi poprzez kliknięcie na napisie OK, który ukaże się po zakończeniu skalowania.
PRINT: jeżeli na dysku roboczym, na którym aktualnie pracujesz, znajduje się program sterujący (driver) dla Twojej drukarki, nic nie stoi na przeszkodzie, byś wydrukował sobie stworzony dokument. Ważne jest, aby driver drukarki był dobrany prawidłowo. W przeciwnym razie program może się "powiesić", uniemożliwiając tym samym dalszą pracę.

MENU EDIT

CUT: powoduje wpisanie uprzednio zaznaczonego fragmentu obrazu do zbioru PHOTO SCRAP, lub tekstu do zbioru TEXT SCRAP. Zaznaczony fragment zostanie usunięty z ekranu.
COPY: to samo co wyżej z tą jednak różnicą, że zaznaczony fragment pozostaje na ekranie.
PASTE: jeżeli na dysku znajduje się dowolny wycinek (PHOTO lub TEXT SCRAP), to po wyznaczeniu pola edycji można go dołączyć do tworzonego dokumentu.

MENU OPTION

PIXEL EDIT: czyli po prostu lupa. Wyznaczony obszar zostaje powiększony i będzie zajmował całą powierzchnię okienka rysunkowego. Po lewej stronie okienka informacyjnego wyświetlany jest aktualnie obrabiany rysunek w normalnej wielkości. Tryb pracy ZOOM pozwoli Ci na precyzyjny retusz rysunku. Ołówek, którym teraz rysujesz, może pełnić także rolę gumki. W tym trybie pracy bezproblemowo możesz korzystać z innych narzędzi, takich jak gumka, ołówek, linia itd.
NORMAL EDIT: wyjście z trybu PIXEL EDIT (powrót do normalnej edycji). Taki sam efekt daje szybkie dwukrotne kliknięcie na ikonie symbolizującej ołówek.
CHANGE BRUSH: patrz IKONA PĘDZEL.

MENU FONTS

Po wybraniu tej opcji ukaże się lista zainstalowanych na dysku fontów (czcionek).

MENU EDIT MODE
Po zdefiniowaniu pola edycji w okienku informacyjnym na dole ekranu ukażą się następujące opcje:
MOVE: przenoszenie fragmentu danego obiektu z jednego miejsca na drugie.
COPY: kopiowanie zaznaczonych fragmentów grafiki we wskazane miejsca okienka rysunkowego.
MIRROR X: odbicie lustrzane względem osi X.
MIRROR Y: odbicie lustrzane względem osi Y.
ROTATE: obracanie wskazanego fragmentu obrazu o 90 stopni w prawo.
CLEAR: usuwanie grafiki z wyznaczonego odcinka pola edycji.

Pokrótce opisałem najważniejsze opcje programu GeoPaint. Widać w tym edytorze ogromne podobieństwo do Windowsowego Painta (na PC). Zapewne więc właśnie od systemu GEOS Microsoft i inni brali wzór na swój system operacyjny.

Commodore & Amiga