System GEOS
Wprowadzenie do systemu

Grzegorz Dobrowolski

Uwaga: Jeżeli używasz emulatora Frodo, GEOS może bardzo często wieszać się przy próbie zapisu na dysk. Osobiście doradzam zmianę emulatora, gdyż uniemożliwi Ci to nawet samą konfigurację GEOSa.

GEOS (Graphic Environment Operating System) jest graficznym systemem operacyjnym dla Commodore. Zupełnie jak Windows dla PC. GEOS wymagał jednej stacji dysków, 2 zaś są wskazane. My będziemy mieć 2 ze względu na to, że pracujemy na emulatorze (zmienianie dysków nie stwarza takiego problemu). Jak zdobyć GEOSa? Chociązby ze strony C64 Power. Podstawowym plikiem jest GEOSBOOT.d64, jest to główna dyskietka, z której system startuje! Dalej możemy ściągnąć GEOWRITE.d64, odpowiednik systemowy Worda (Wordpada?), potem GEOPAINTA.d64, zgadnij!

Teraz wykonajmy kopię zapasową pliku GEOSBOOT.d64, pod Windowsem kopiujemy ten plik i wklejamy do tego samego katalogu. Utworzy się plik Kopia GEOSBOOT.d64 i na nim będziemy pracować, jeżeli dojdzie do jakichś problemów, zawsze masz oryginalną działającą kopię!

Skoro mamy już wszystko, by poznać ten wspaniały system, możemy zacząć!

Pierwsze uruchomienie

GEOSa uruchamiamy z dyskietki Kopia GEOSBOOT.d64, procedura jest taka sama jak przy innych programach. Jeżeli przy wczytywaniu nastąpi jakikolwiek problem, wpisz rozkaz ładowania samoczynnie: włóż dyskietkę bez resetowania i wpisz polecenie:
LOAD"*",8,1
Lub:
LOAD"GEOS BOOT",8,1
Jeżeli w menu SPECIAL opcja 1541 FAST AS POSIBLE jest włączona to proces ładowania powinien być bardzo krótki. Za pomocą klawiatury numerycznej sterujemy kursorem, a jeśli kursorek nie chce się ruszyć, zmieniamy porty (ALT+F10), ale przydałoby się wykorzystać naszą myszkę prawda? Oto jak to zrobić: Rozwijamy menu GEOS. Jak?! To proste, najeżdżamy kursorem na pull down menu w lewym górnym rogu i wciskamy klawisz. To menu ukazuje nam wszystkie uruchamialne pliki (czyli programy) na aktualnej dyskietce.

Wybieramy program o nazwie (czyli opcję o nazwie) Select input. Okno, które teraz się otworzy, służy do ustawiania urządzenia wejściowego dla GEOSa. Teraz na liście obsługiwanych urządzeń (to jedyna lista która teraz widnieje na ekranie zaznaczamy 1351.left&right co oznacza właśnie myszkę. Po zatwierdzeniu zmiany ponownie pokazuje nam się pulpit GEOSa. Jeżeli nasza myszka nie działa, zmieńmy porty w Commodore (Alt+F10), jeżeli nasza myszka nadal nie działa to, albo źle wykonaliśmy jej ustawianie pod GEOSa, więc na wszelki wypadek powtórz wyżej opisaną czynność, jeżeli myszka jeszcze nie działa to problem tkwi w ustawieniach naszego emulatora. Spróbuj ponownie ustawić kontrole, może przyczyna tkwi właśnie tam.

Jeżeli myszka nadal nie działa, należałoby zapoznać się bliżej z używanym emulatorem, możliwe, że jego konfiguracja wygląda nieco inaczej i opisywane tutaj sposoby po prostu nie działają. Warto zwrócić też uwagę na fakt, że nie wszystkie emulatory muszą myszkę obsługiwać. Jeżeli nie masz zamiaru lub nie możesz zmienić emulatora, pozostanie Ci korzystanie z Commodorowskiego joya (czyli naszej klawiatury numerycznej). To akurat nie będzie stanowiło żadnego problemu. Skoro mamy już kontrolę za sobą, przydałoby się wykorzystać 2 stacje dysków. GEOS mógł sam wykryć nasze stacje, ale nie musiał, jeżeli na pulpicie, po prawej stronie największego i jedynego okna pokazującego piktogramy plików, na ekranie powinny widnieć dwie ikonki takie, jak to z tym że ta druga zamiast litery A powinna mieć B. Jeżeli druga ikonka wygląda tak, także nie mamy się czym martwić, wszystko jest w porządku. GEOS tak oznacza stację, w której nie wykrył żadnej dyskietki. Lecz i tak przeczytaj uważnie to, co opisane jest poniżej. Jeżeli widzisz jedną ikonkę, która wygląda jak ta wyżej z literą A to trudno, da się przeżyć, kontynuuj. Tutaj sprawa będzie trudniejsza, gdyż program, który jest nam teraz potrzebny, nie mieści się na liście GEOS. By go uruchomić, będziesz musiał posłużyć się jedynym widocznym oknem na ekranie. Oto, co jest czym:

Okno przedstawiające zawartość dysku
Ikonki reprezentujące pliki
Ikonki dysków

Numer aktualnej strony
Przełącznik stron

Kosz

Korzystając z przełącznika stron, zmieniamy strony z pokazywanymi plikami w głównym oknie (zamiast suwaków) zmień numer strony na drugą, jeżeli już to zrobiłeś, poszukaj programu (czyli ikonki) o nazwie CONFIGURE. Jeżeli nigdzie nie widzisz tak nazwanego programu, szukaj dalej przełączając strony. Teraz uruchom ten program, klikając na jego piktogram dwa razy. W oknie, które się teraz otworzy, powinny być widoczne trzy jaśniejsze obszary. W pierwszym, nazwanym DRIVE A, zaznaczona powinna być opcja 1541 (czyli koło tego napisu kwadracik powinien być zamalowany). W drugim nazwanym DRIVE B, sam zaznacz opcje 1541 klikając na kwadracik koło niej. Inne obszary zostawmy w spokoju. Jeżeli druga stacja dysków nie dała się zaznaczyć lub jest zaznaczona, ale na pulpicie GEOSa nadal widnieje piktogram jednej stacji dysków, sprawdź konfigurację emulatora.

Jeżeli wszystko działa, możesz uruchomić pierwszy program pod kontrolą systemu GEOS! Jak uruchamia się programy pod kontrolą systemu GEOS? Nawet nie myśl, że programy pod GEOSa uruchamia się jak "inne"! Próbując wykonać autostart na dyskietce z programem pod GEOSa zresetujesz Commodore'a bez wgranego GEOSa nie uruchomisz żadnego programu pod niego. Nie powinno Cię to dziwić, spróbuj uruchomić jakiś program dla Windows, będąc w trybie MS-DOS. System Windows nie będzie załadowany, a stary MS-DOS nie zrozumie programu dla Windows. Tak samo jest z naszym Commodore (zauważasz coraz więcej podobieństw do twojego PC?).

Chcemy uruchomić np. GEOWrite, co robimy? Najpierw zastanówmy się, z której stacji chcemy korzystać, ja zalecam z B: wiec tej o numerze 9. Wciskamy ALT+9, by wywołać menu dyskietek i tam wybieramy (najeżdżany kursorem, ale jeszcze nic nie wciskamy!) plik geowrite.d64. Pamiętasz, jak zmieniało się dyskietki, nie restartując Commodore (np. przy grach!)? Oczywiście klawisz F4. Teraz w drugiej stacji znajduje się dyskietka z GEOWrite. Klikamy na piktogram stacji dysków, w której umieściliśmy naszą dyskietkę, i zawartość głównego okna zmienia się, teraz pokazuje ona to, co znajduje się na dyskietce w wybranej stacji dysków. Widzimy piktogram zatytułowany GEOWRITE, teraz możemy go uruchomić. Jego obsługa jest bardzo prosta. Tak robimy z każdym programem pod GEOSa, wkładamy dyskietkę, uruchamiamy plik z jego nazwą i charakterystycznym dla niego piktogramem. Powodzenia!

 © 1999-2020 Wszystkie prawa zastrzeżone
 Webmaster: Mariusz "Flooder" Młynek