System operacyjny G.E.O.S. to seria specyficznych programów, odbiegających dość znacznie obsługą od wszystkich innych dostępnych na komputer Commodore 64. Wszystko przez zastosowanie nowego, w założeniu prostszego systemu operowania plikami, komendami na ekranie - w formie popularnych dziś 'okienek'. Użytkownik nie wpisuje żadnych poleceń, tylko, kierując myszą, wybiera opcje. Niestety, system GEOS nie jest aż tak bardzo podobny w obsłudze do Windowsa. Jest znacznie wolniejszy (C64 ma w końcu tylko procesor 1 MHz!). Użytkownik wracając po kilku latach do obsługi GEOSa, może poczuć się mocno zagubiony. Tutaj właśnie postaram się wyjaśnić podstawy obsługi tegoż systemu - od najprostszych operacji otwierania programów, zmienianiu dysków, na trudniejszych operacjach kończąc.

Uwaga: System Geos na emulatorze można obsługiwać z joysticka (wirtualnego pod postacia klawiatury lub joy'a do PC) tylko w porcie 1! Na przykład w emulatorze należy ustawić w Options/Input joystick w porcie pierwszym!!!

Po włączeniu emulatora, wyszukujemy dyskietkę z desktopem GEOSa, czyli dysk GEOSBOOT.d64. Wybieramy pierwszy plik i system zostaje załadowany, a po kilku chwilach widoczny jest 'pulpit'. To teraz po nim będziemy się poruszać! Na środku widocznych jest kilka(naście) ikonek, które (podobnie jak Windowsie) oznaczają pliki.

Na samej górze pulpitu (lub desktopu, jak kto woli) widoczny jest zawsze pasek głównych narzędzi. To stąd wydajemy najważniejsze polecenia, tutaj możemy wyjść z systemu, załadować inną dyskietkę na pulpit:

Wszystko radzę przestudiować samemu, gdyż wtedy uczymy się najlepiej. Omówmy teraz, jak wczytać (załadować) na pulpit inny dysk niż z samym desktopem, np. chcielibyśmy wczytać program GeoWrite. Musimy w tym celu 'włożyć' wirtualną dyskietkę z GeoWrite'm do naszej wirtualnej stacji. Dla emulatora CCS64 wciskamy klawisz F9, a później wchodzimy do dysku GeoWrite.d64:

'Wkładamy' tylko dysk, potwierdzając klawiszem F3 (Select Disk). Emulator powraca do systemu GEOS, nic sie nie zmienia. Teraz, by wywołać na pulpit zawartość nowego dysku, musimy wybrać opcję OPEN z górnego pasku menu DISK:

Czekamy chwilę i... pojawia się kilka nowych ikonek, a wśród nich także szukany program GeoWrite. Jak go teraz uruchomić? To proste: najeżdżamy strzałką na ikonę GeoWrite'a i wciskamy raz klawisz. Teraz najeżdżamy na górny pasek FILE, a po otwarciu wybieramy OPEN. I to już wszystko, program po chwili zostanie załadowany i spyta nas, czy ma być edytowany nowy dokument, wybrany z katalogu czy powrót do GEOSa. Wybierzmy nowy dokument (zostanie on już zapisany na dyskietce z GeoWrite'm) i edytujmy do woli!

Gdy chcemy opuścić np. program GeoWrite, musimy postępować odwrotnie do wcześniejszego postępowania. Wkładamy spowrotem dysk z pulpitem (główny dysk GEOSa), czyli ten, z którego ładowany był system poprzez Select Disk F3. Z górnego paska DISK wybieramy opcję OPEN. Geos spyta nas jeszcze, czy zapisać edytowany dokument. Gdy chcemy zapisać plik, musimy jeszcze powrócić do dysku z GeoWrite'm. Potwierdzając wyjście, system załaduje pulpit. Podobnie musimy postępować, gdy chcemy przejść np. z dysku z GeoWrite'm na dysk z programem GeoPaint itd...

Zapewne podczas przeglądania pulpitu zainteresowały Was dwie jego części:

Pierwsza ikonka służy do zamykania danego okna (pozostanie wtedy sam pulpit, lub inne wcześniej otwarte okna). Druga - zawinięty 'papier' ma funkcję dalszego przeglądania dysku. Jak wiadomo na dysku czasem jest więcej niż 5 plików. Nasze okno o normalnego wielkości wyświetla jedynie 6 pozycji. Jeśli chcemy przejrzeć następne pozycje (lub poprzednie) - wciskamy jeden lub drugi róg papieru. Powinno zadziałać :)

Ten malutki artykuł powstał po tym, jak otrzymałem serię listów z zapytaniami od Was na ten właśnie temat. Teraz jest to wstęp, mała część poradnika 'jak obsługiwać GEOSa'. Jeżeli macie jakiekolwiek pytania dot. tego systemu - piszcie na adres webmastera. Gwarantuję odpowiedź.

Łukasz Sanecki